ทันทีที่ได้ดูคลิปวิดีโอที่ลูกชายอย่าง เค–คณิน พรรคติวงษ์ เจ้าของเพจ ‘แม่ เมนูนี้ทำไง’ ต่อสายตรงหาแม่เพื่อถามถึงวิธีการทำเมนูในความทรงจำอย่างหมูสับผัดปลาอินทรีเค็ม ต้มผักกาดดองซี่โครงหมู ปลาทูต้มเค็ม เรื่อยไปจนถึงข้าวเหนียวทุเรียน นอกจากจะทำงานกับใจจนอยากจะต่อสายหาแม่เดี๋ยวนั้น คลิปของเขายังพานให้เราย้อนเห็นความทรงจำและความรักของแม่ที่พันผูกไว้กับจานอาหาร (ที่แม้รสมือแม่เราและแม่เขาจะหวาน เค็ม เผ็ด ขม ไม่เท่ากัน แต่ก็น่าจะมีกลิ่นหอมกรุ่น ชวนอบอุ่นใจไม่แพ้ใคร)
“สูตรที่แม่ทำไม่ได้พิเศษไปกว่าคนอื่นหรอก แค่กินแล้วมันนึกถึงวัยเด็ก เราเลยอยากเก็บมู้ดพวกนี้เอาไว้” เคว่า
เพราะแม่ประสบอุบัติเหตุรถชนจนเจ็บหนัก ชนิดที่เขาพูดขำๆ ซ่อนความเศร้าว่า ‘เกือบตาย’ เขาจึงคิดเปลี่ยนคอนเซปต์เพจที่ตั้งใจจะทำเสียใหม่ จากตอนแรกที่อดีตครีเอทีฟโฆษณาอย่างเขาอยากสร้างพื้นที่สะสมพอร์ตโฟลิโองานกำกับในช่วงที่ตัดสินใจลาออกไปรับงานฟรีแลนซ์เต็มตัว ก็เปลี่ยนเป็นเพจอาหารที่เขาสามารถโทรไปชวนแม่คุยเวลาคิดถึง พร้อมทั้งเก็บเกี่ยวช่วงเวลาและบันทึกความทรงจำเกี่ยวกับแม่ไว้ให้มากที่สุด
“ปกติเราชอบผัดวัน ชอบคิดว่าเดี๋ยวค่อยทำ เดี๋ยวมาทำก็ได้ แต่สุดท้ายก็ไม่ได้ทำจริงสักที พอเจอว่าช่วงเวลาระหว่างความเป็นและความตายมันแค่นิดเดียว ถ้าแม่หักหลบรถไม่ทันอาจจะตายก็ได้ เราเลยอยากใช้เวลากับเขาให้มากขึ้นกว่าเดิม
“ไหนๆ ก็อยากทำเพจรวมผลงานอยู่แล้ว เราเลยคิดว่างั้นก็เอาไอเดียสองเรื่องมาผสมกัน เล่าเรื่องแม่ไปด้วยเลยดีกว่าผ่านการทำวิดีโอทำกับข้าว”
นั่นแหละ เลยเป็นจุดเริ่มต้นของ ‘แม่ เมนูนี้ทำไง’
แต่ถ้าสงสัยว่า “เค เพจนี้ทำไง” วันนี้แหละ เขาจะเปิดห้องครัวและพาเราไปดูวิธีทำ
คิดจะชวนแม่คุยทั้งที ทำไมถึงชวนคุยเรื่องกับข้าว
นอกจากเป็นเรื่องที่เราน่าจะคุยกันได้ จริงๆ เราก็อยากทำกับข้าวเป็นนั่นแหละ อยากจดบันทึกสูตรไว้เป็นพงศาวดารของครอบครัวไม่ให้มันตายไป เรามองว่าเพจนี้ไม่ได้พูดแค่เรื่องการทำอาหารอย่างเดียว แต่มันคือการที่เราได้คุย แลกเปลี่ยนกัน แม่กับยายให้สูตรอาหาร เราก็อาจจะให้มุมมองว่าเดี๋ยวนี้เขามีเทคโนโลยีนี้แล้วนะ หรือเดี๋ยวนี้วัยรุ่นเขาคิดกันอย่างนี้แล้วนะ
ที่ผ่านมาเราทำกับข้าวไม่เป็น แล้วก็ไม่ได้สนใจการทำอาหารขนาดนั้นด้วย มาสเตอร์เชฟก็ไม่ได้ดู ออกแนวกินเพื่ออยู่ด้วยซ้ำ ไม่ได้เป็นเซียนอาหารที่ต้องไปหากินตามรีวิว ยิ่งเวลากินมื้อแพงๆ นี่ยิ่งไม่ใช่ตัวเราเลย สู้เอาตังค์ไปทำอย่างอื่นดีกว่า แต่ที่ทำเพราะแค่อยากเก็บมู้ดพวกนี้ไว้ เราว่าบางครั้งการเก็บความทรงจำด้วยภาพหรือจดข้อความมันก็ไม่เท่ากับการกินอาหาร อาหารมีครบทุกประสาทสัมผัส ทั้งรูป รส กลิ่น เสียง มันเป็นเครื่องบรรจุบรรยากาศ บรรจุความทรงจำ เวลาทำไปเรื่อยๆ คนๆ ไปแล้วมีกลิ่นลอยมามันก็จำได้จริงๆ นะ ความทรงจำตอนเด็กๆ กลับมาหมดเลย
ความจริงสูตรที่แม่ทำก็ไม่ได้พิเศษไปกว่าคนอื่นหรอก แต่กินแล้วมันนึกถึงวัยเด็กแค่นั้นเอง
ต้องเป็นอาหารจานพิเศษขนาดไหน ถึงจะได้อยู่ใน ‘แม่ เมนูนี้ทำไง’
แค่อาหารที่ชอบและอยากกินก็อยู่ได้แล้ว กับข้าวแต่ละเมนูเป็นจานที่เรากินมาตั้งแต่เด็กๆ เป็นอาหารที่เราชอบกินจริงๆ ถ้าจำได้ว่าเมนูนี้อร่อย อยากกินอีก ก็จะให้แม่สอนทำ ทุกเมนูในคลิปก็เป็นการทำครั้งแรกจริงๆ
สำคัญด้วยเหรอว่าต้องเป็นการทำครั้งแรก
มันสดกว่า เรียลกว่า ที่สำคัญคือขี้เกียจด้วยแหละ (หัวเราะ) สู้ทำไปเลยดีกว่า เดี๋ยวค่อยไปปรับปรุงในมื้อต่อไปก็ได้ ถ้ามัวแต่รอให้เพอร์เฟกต์เราคงไม่ได้ทำสักที และเราว่ามันไม่มีคลิปไหนที่สมบูรณ์หรอก บางคลิปก็เฟรมตกบ้าง แสงเยอะไปบ้าง สุดท้ายก็ต้องมานั่งดูองค์ประกอบรวมๆ ตอนตัดต่ออยู่ดี
เบื้องหลังกว่าจะได้วิดีโอที่พอใจ คุณมีกระบวนการทำยังไงบ้าง
เริ่มจากคิดว่าอยากกินอะไร แล้วก็จะคุยกับแม่ อัดเสียงวิธีการทำของแม่ไว้ก่อน พอรู้ว่ามีวัตถุดิบอะไรบ้าง ตอนเช้าๆ ก็จะไปตลาด ซื้อของ สายหน่อยก็กลับมาตั้งกล้องถ่าย แล้วก็ตัดต่อ คลิปหนึ่งใช้เวลาประมาณ 2 อาทิตย์
แต่หลังๆ ก็เริ่มจะคุยกับแม่เพลินจนลืมอัดเสียงอยู่เหมือนกันนะ
เราเองก็พยายามจะตั้งกล้องถ่ายตอนทำอาหารอยู่หลายครั้ง แต่ทำยังไงภาพก็ไม่สวย คุณมีวิธียังไงให้ภาพออกมาดี
มีแฟน (หัวเราะ) เราจะวางมุมไว้ว่าอยากได้เฟรมประมาณนี้ แล้วแฟนก็มาช่วยถ่ายให้ โชคดีด้วยที่ห้องรับแสงธรรมชาติได้เต็มที่ ไม่ต้องจัดไฟเลย ยิ่งแสงตอนเช้าๆ ยิ่งสวย
มีครีเอเตอร์หลายคนเหมือนกันที่นำเสนอชีวิตตัวเองและคนรอบข้างให้คนดูติดตาม ในฐานะที่คุณถนัดเรื่องกำกับ ทำไมถึงเชื่อว่าคาแร็กเตอร์แบบแม่และยายจะทำให้คนสนใจ
จริงๆ กับแม่นี่เราไม่มั่นใจ แม่เป็นคนแอบจืดเหมือนกัน แต่ด้วยความนิ่งของเขา เขามีความ tough บางอย่าง เป็นซิงเกิลมัม ผ่านประสบการณ์อะไรมาเยอะ และเขาเป็นคนพูดแล้วน่าฟัง อย่างยายนี่อาจจะบ่นเยอะหน่อย (หัวเราะ) แต่เราจับจุดเอาเองว่าคนคงชอบเด็กและคนแก่
ส่วนสำหรับเรามันคือความสบายใจด้วยแหละ เราคุยกับแม่กับยายแล้วสบายใจ ก็เลยอยากเล่าเรื่องเขา คิดจากความสบายใจของเราว่าถ้าเราอัดเสียงไปแล้วขำ คนอื่นก็น่าจะขำด้วย หรืออัดไปแล้วร้องไห้ คนก็น่าจะร้องไห้ด้วย เชื่อในความรู้สึกตัวเอง
คลิปแรกแม่คุณยังไม่รู้ตัวก็จริง แต่กับคลิปถัดไปล่ะ คุณมีวิธีดีลเขามาทำงานยังไง
พอเขารู้เขาก็จอยอยู่นะ (หัวเราะ) คลิปไหนมีลูกค้าเราก็บอกแม่เลยว่าคลิปนี้เขาจ้างนะ เขาให้ตังค์ แม่ก็บอกว่าเอาสิ ไม่คัดค้านอยู่แล้ว แต่เราว่าเขาก็คงภูมิใจในตัวเองแหละ พอเริ่มมีคนติดตาม แม่ก็จะชอบเข้าไปอ่านคอมเมนต์ ตามดู พอมีคอมเมนต์ว่าแม่น่ารักก็คงยิ่งอยากทำ ไม่ได้ฝืน
เคยมีคนบอกไหมว่าคุณกับแม่ดูสนิทสนมกันดีนะ
(หัวเราะ) จริงๆ เราไม่สนิทกับแม่เลยนะ ก่อนหน้านี้ไม่ค่อยได้คุยกันเลย เหมือนแทบไม่รู้จักแม่ ตอนเด็กๆ ชอบน้อยใจเขาด้วยซ้ำ รู้สึกว่าแม่รักน้องมากกว่า เพราะแม่เขาเป็นคนนิ่งๆ พูดน้อย เราเข้าถึงเขาไม่ค่อยได้ ตอนเด็กๆ เลยไม่คุยกันเลย เพิ่งจะโทรคุยกันบ้างตอนเรียนมหา’ลัย แต่ช่วงที่โทรคุยมากขึ้นก็คือตอนแม่รถชนนี่แหละ เหมือนพอยิ่งโตถึงค่อยมาคุยกัน ที่เขาบอกเวลาคนอยู่ใกล้กันจะชอบตีกัน ทะเลาะกัน รู้สึกเหม็นขี้หน้า แต่เวลาอยู่ห่างกันเราจะคิดถึง ห่างกันแล้วเหมือนรักกันมากขึ้นมันจริงนะ พอมีเวลาได้อยู่ด้วยกัน เวลากลับบ้านไปเจอเขา เราเลยอยากให้เป็นควอลิตี้ไทม์จริงๆ เอาแต่สิ่งดีๆ ไปเจอกัน
เราว่านี่แหละคือนิยามคำว่าครอบครัวสำหรับเรา เขาคือคนที่เราสบายใจ คุยได้ พูดได้ ระบายได้ นอกเหนือจากว่าเราทำเพจเพราะอยากบันทึกเรื่องราวเกี่ยวกับแม่ เราก็อยากให้คนดูดูสิ่งนี้ด้วยความสบายใจ ถึงบางคลิปจะมีเรื่องหนักๆ มาแทรกบ้างก็ตาม
ที่จริงเรามีช่องว่างระหว่างวัยกันเยอะพอสมควร แต่ด้วยความเป็นแม่เนอะ ในชีวิตเรามันก็มีตัวละครนี้ได้แค่คนเดียว ยิ่งพอเขาเจออุบัติเหตุเลยยิ่งทำให้เราคิดว่า เออ น่าจะสนิทกันหน่อย รู้จักกันให้ดีขึ้นหน่อย เรารู้สึกว่าถ้าเราไม่สนิทกับแม่ ตัดแม่ ตัดอดีตของเราไปเลย ต่อไปชีวิตคงไม่เหลืออะไร อย่างเวลาคนทักว่า เฮ้ย มึงลูกใครวะ อ๋อ ลูกยายแมว หลานยายแมว มันก็เป็นสิ่งสะท้อนอะไรบางอย่างว่าตัวเราเป็นใคร มาจากไหน เป็นมายังไง ยิ่งเรารู้จักแม่มากขึ้น เราก็ยิ่งรู้จักตัวเองมากขึ้น เพราะนิสัยบางอย่างที่เคยคิดว่าทำไมแม่ทำอย่างนี้ ตอนนี้กลายเป็นว่ากูเป็นอย่างนั้นเลยว่ะ (หัวเราะ) เราเคยรู้สึกว่าตัวเองเป็นคนที่โดดออกไปจากบ้านมากๆ แล้ว แต่ในบางมุมเราก็ยังมีนิสัยที่หยิบมาจากแม่ หยิบมาจากยาย เพราะเขาเลี้ยงเรามา
ในฐานะที่เป็นคนต่างจังหวัด อาหารจากสูตรของแม่มีส่วนช่วยเยียวยาคุณยังไง
คิดถึงบ้านน้อยลง แต่ที่จริงการทำอาหารกินเองมันเปลืองอยู่เหมือนกันนะ ต้องซื้อทุกอย่าง ละเอียดเกินไป ผักชี ใบมะกรูด ใช้ไม่กี่ใบก็ต้องซื้อ ทำเองแล้วอร่อยและได้เยอะกว่าก็จริง แต่เอาเข้าจริงก็ไม่คุ้มหรอก ถ้าเป็นไปได้เราก็อยากกลับไปอยู่ต่างจังหวัดนะ ชอบอยู่ต่างจังหวัดมากกว่า แต่เพราะงานที่เราชอบทำคืองานกำกับ มันเลยบังคับให้เราต้องทำงานในเมือง
คิดยังไงกับการที่บ้านเมืองเรารวมศูนย์แบบนี้ จนทำให้แทบจะเป็นไปไม่ได้เลยที่คนบางกลุ่มจะได้ทำงานในสายอาชีพที่รักหากอยู่บ้าน
บ้านเราอยู่สมุทรสาคร จริงๆ ก็อยู่ใกล้ๆ แค่นี้เอง แต่เราก็รู้สึกว่าบ้านเมืองเรามันน่าจะมีการกระจายความเจริญ กระจายงานไปมากกว่านี้ คนเขาจะได้ไม่ต้องเข้ามาทำงาน เข้ามารวมศูนย์กันในเมืองอย่างเดียว ยิ่งตอนนี้ที่คนทำงานออนไลน์ได้ เรายิ่งรู้สึกว่าการกระจุกในเมืองอย่างนี้ไม่สำคัญเลย โควิด-19 ทำให้เห็นว่าพอเมืองนี้ตายก็ตายเลย แต่ถ้าความเจริญมันไปถึงทุกที่ คนเราคงได้อยู่ใกล้บ้าน อยู่ในที่ที่อยากอยู่ อย่างชีวิตเราในเมืองมีอยู่แค่นี้เอง ห้องสี่เหลี่ยม เตียง ครัว ไม่มีพื้นที่ให้ทำอะไรเลย
เมื่อก่อนการรวมศูนย์อาจจะดีนะ บริหารง่าย แต่กับตอนนี้ที่เหมือนไม่มีการบริหารเลย ปล่อยเละเทะ พอมีผู้บริหารแย่ก็ยิ่งเละกันหมด เราว่ามันเจ๋งมากนะถ้าท้องถิ่นเจริญ อย่างเวลาดูบอลไทยลีกแล้วเห็นทีมบอลต่างจังหวัดเขาแข็งแรง เราก็รู้สึกได้ว่าสปิริตของคนต่างจังหวัดมันมีอยู่ อย่างคนที่อยู่ในเพจนี่ก็คนต่างจังหวัดทั้งนั้น ถ้าเป็นไปได้เขาก็คงอยากกลับไปอยู่ ไปกินข้าวที่บ้าน
เดี๋ยวนี้ใครๆ ก็มีความฝันอยากจะเป็นครีเอเตอร์ ในฐานะผู้มีประสบการณ์ คุณมีคำแนะนำอะไรอยากส่งต่อไหม
ก่อนหน้าที่จะทำเพจนี้ เราทำมาหลายเพจแล้วนะ แต่ก็แป้กหมด ไม่เคยมีเพจไหนคนไลก์เกินพัน (หัวเราะ) ถ้าจะให้แนะนำคือคงต้องเริ่มจุดแรกก่อน แล้วเดี๋ยวมันจะมีจุดที่สองเอง ตอนที่เริ่มจุดที่หนึ่ง จุดที่สอง จุดที่สาม จุดที่สี่ มันจะเหมือนว่าห้องยังมืด มองไม่เห็นว่าจะไปทิศทางไหน แต่ถ้าเราทำไปเรื่อยๆ แล้วมองย้อนกลับมา เราจะขอบคุณตัวเองที่วันนั้นเราต่อจุดพวกนี้เอาไว้
เราว่ามันคือการกล้าลอง 2-3 ปีก่อนที่เราทำเพจอื่นก็กากๆ ตอนนั้นไม่รู้ด้วยซ้ำว่าจะทำไปทำไม ท้อ เสียเซลฟ์ แต่ตอนนี้พอมองย้อนกลับไป ความกากพวกนั้นมันก็มีองค์ความรู้บางอย่างมาช่วยเสริมเรา
บางทีสิ่งที่คลิเช่ๆ ที่ผู้ใหญ่สอนกันมามันก็ใช้ได้จริงเหมือนกัน มันคือการค่อยๆ ต่อยอดไปเรื่อยๆ แค่อย่าหยุดต่อ พยายามทำในสิ่งที่ตัวเองน่าจะชอบ และคิดว่าเห็นแล้วเราน่าจะแชร์ ไม่ทำตามคนอื่น อย่างสมมติถ้าคุณทำคลิปทำอาหารที่ได้สูตรจากการโทรไปถามแม่ มันก็ไม่แตกต่างอะไรไปจากเรา
อีกคำแนะนำคือ การหยิบเรเฟอเรนซ์จากแขนงอื่นก็ช่วยได้ อย่างเพจ ‘แม่ เมนูนี้ทำไง’ ก็คล้ายกันกับ Little Forest นั่นแหละ มันคือการเอาหนังมาทำเป็นเพจ ถ้าคิดไม่ออกว่าจะเล่ายังไงให้แตกต่าง ลองดูจากอะไรแบบนี้ก่อนก็ได้ การย้ายแพลตฟอร์มคือวิธีที่ง่ายที่สุดเลย
นอกจากการย้ายแพลตฟอร์มหนังมาเป็นเพจ คุณคิดว่าอะไรคือองค์ประกอบสำคัญที่ทำให้ ‘แม่ เมนูนี้ทำไง’ ปังขึ้นมา
ถ้าเป็นเรื่องอัลกอริทึมเราเองก็ยังจับทางไม่ถูกเหมือนกันนะ แต่คิดว่าคงเป็นที่เนื้อหาแหละ เพราะทุกคนมีแม่เลยทำให้อินกันง่าย พอเป็นอินไซต์ที่ทุกคนคิดและรู้สึกเหมือนกันเขาเลยอยากแชร์ต่อว่าบ้านเราก็เป็นอย่างนี้ พอเป็นเรื่องจริงคนเลยยิ่งชอบ
อีกอย่างเราให้ความสำคัญกับเนื้อหาก่อนแต่ก็ไม่ทิ้งเรื่องภาพ คอนเทนต์ออนไลน์ไม่จำเป็นต้องคุณภาพไม่ดี ไม่จำเป็นต้องคุณภาพแย่ มันสามารถถ่ายออกมาให้สวยได้
ที่สำคัญคือเราว่าเราโชคดีที่ห้องมีแสงที่โอเค โชคดีที่แม่กับยายเป็นคนอย่างนี้ โชคดีที่ออกจากงานพอดี ทุกอย่างมันเป็นจังหวะที่พอดี หรือพอทำไปแล้วมันเป็นจังหวะเองก็ไม่รู้นะ พอได้ลงมือทำก็เหมือนมันต่อจุดไปเรื่อยๆ พอมองย้อนกลับไปมันเลยเหมือนโชคดีที่ทุกอย่างลงล็อกไปหมดเลย
แต่สิ่งที่ดีที่สุดที่ทำเพจนี้มาคือการที่ได้คุยกับแม่เยอะขึ้น เหมือนเมื่อก่อนช่องว่างของเราสองคนห่างกันมาก ตอนนี้ก็คล้ายๆ ว่าจะขยับเข้ามาใกล้ขึ้นอีกหน่อยแล้ว
