มันหวานญี่ปุ่นอันแสนอร่อยนุ่มละมุนเป็นผลผลิตทางการเกษตรที่ชาวญี่ปุ่นแสนภาคภูมิใจ มีแหล่งเพาะปลูกหลายจังหวัดและมีหลายสายพันธุ์ซึ่งรสอร่อยและเนื้อสัมผัสแตกต่างกันไป มันเผา/มันอบคือวิธีกินที่เราคุ้นเคย แต่ชาวญี่ปุ่นนิยมนำมันหวานไปทำอาหารคาวหวานอื่นๆ อีกมากมาย รวมไปถึงสาเก
อีกหนึ่งเมนูยอดฮิตที่อยากแนะนำคือ คุณมันหวานตากแห้ง
คนไทยอาจจะไม่คุ้น แต่ฮิตจนมีศาลเจ้ามันหวานตากแห้งเลยทีเดียว!
เอ๊ะ ศาลเจ้าบูชามันหวานหรืออะไรยังไง? วันนี้ขอพาทุกคนเดินทางไปยังจังหวัด Ibaraki เพื่อทำความรู้จักกับศาลเจ้า Hoshiimo (โฮชิอิโมะ-แปลว่ามันหวานตากแห้ง) ที่มีโทริอิสีเหลืองทองอร่ามกลายเป็นแลนด์มาร์กสุดป๊อปแห่งใหม่ของจังหวัดไปพร้อมๆ กัน
ก่อนอื่นขอเล่าความสัมพันธ์ระหว่างจังหวัดอิบะระกิกับคุณมันหวานก่อน จังหวัดอิบะระกิตั้งอยู่ไม่ไกลจากโตเกียวมากนัก นั่งรถไฟประมาณ 1 ชั่วโมงก็ถึง ในแง่ของปริมาณการปลูกมันหวาน ที่นี่ครองอันดับ 2 ของประเทศมาหลายปีโดยเป็นรองแค่จังหวัด Kagoshima ในแถบคิวชูเท่านั้น แต่ยืนหนึ่งเรื่องการผลิตมันหวานตากแห้งของประเทศด้วยส่วนแบ่งตลาดประมาณ 90 เปอร์เซ็นต์เชียวล่ะ!
เคล็ดลับความอร่อยของมันหวานอิบะระกิอยู่ที่ดินซึ่งมีที่มาจากขี้เถ้าภูเขาไฟ ระบายน้ำได้ดี มีลมทะเลซึ่งเต็มไปด้วยแร่ธาตุพัดผ่าน นอกจากนี้เกษตรกรยังมีความเชี่ยวชาญและขยันพัฒนาเทคนิคการปลูกและสายพันธุ์ แม้จริงๆ แล้วเมนูมันหวานตากแห้งจะถือกำเนิดที่จังหวัด Shizuoka แต่อิบะระกิก็รับองค์ความรู้มาพัฒนาต่อกว่าร้อยปีจนมีความเชี่ยวชาญด้านการนึ่ง หั่น ตาก ไม่แพ้ใคร เมื่อมีวัตถุดิบชั้นดีในมือและเทคนิคชั้นเยี่ยม จึงไม่น่าแปลกใจที่มันหวานตากแห้งของอิบะระกิได้ครองพื้นที่ในตลาดและหัวใจคนญี่ปุ่น
อีกหนึ่งปัจจัยที่ทำให้กิจการมันหวานตากแห้งที่นี่รุ่งเรืองคือ การสนับสนุนจากหน่วยงานรัฐในท้องถิ่น ช่วงแรกทางจังหวัดอยากให้การทำมันหวานตากแห้งเป็นอาชีพเสริมของเกษตรกรและสร้างผลิตภัณฑ์เด่นในท้องถิ่น เมื่อประสบความสำเร็จจนกลายเป็นอาชีพหลักและของขึ้นชื่อประจำจังหวัดก็ยังไม่หยุดดันปั้นดาวเพราะยังมีคนไม่รู้จักความดีงามของมันหวานตากแห้งอิบะระกิอีกมากมาย (ฉันเอง) หน่วยงานของจังหวัด, เมืองและหน่วยงานโปรโมตการท่องเที่ยวต่างช่วยกันทำนู่นนี่ส่งเสริมให้คนรู้จักความดีงามของน้องมันหวานตากแห้งยิ่งขึ้นไปอีก ทางศาลเจ้า Horide ศาลเจ้าเก่าแก่ในเมือง Hitachinaka ซึ่งเป็นหนึ่งในย่านแปรรูปมันหวานที่สำคัญของจังหวัดเลยอยากมีส่วนร่วมในการโปรโมตของดีท้องถิ่นบ้าง และตัดสินใจเลือกทำในสิ่งที่ตนเองถนัดที่สุดคือ ศาลเจ้านั่นเอง!
ศาลเจ้าโฮะชิอิโมะเพิ่งถูกสร้างขึ้นในปี 2019 ถือเป็นศาลเจ้าน้องใหม่ในเครือของศาลเจ้าโฮะริเดะซึ่งตั้งอยู่ใกล้ๆ กัน นอกจากเป้าหมายหลักในการช่วยโปรโมตโอท็อปของท้องถิ่น การขอบคุณเทพเจ้าที่ปกป้องดูแลชาวไร่ชาวนามาจนถึงปัจจุบัน ศาลเจ้าโฮะริเดะอยากถือโอกาสนี้แสดงความขอบคุณเหล่าบุคคลสำคัญที่ทำให้มันหวานตากแห้งของจังหวัดรุ่งเรืองด้วย ที่นี่จึงเป็นศาลเจ้าที่บูชาผู้มีบทบาทสำคัญทั้ง 5 คนเคียงข้างไปกับท่านเทพ เช่น ผู้ริเริ่มการทำมันหวานตากแห้ง และผู้พัฒนาเทคนิคการผลิต (ศาลเจ้าญี่ปุ่นมีการบูชาคนดีที่โดดเด่นในด้านต่างๆ อยู่แล้ว ไม่จำเป็นต้องบูชาเทพเพียงอย่างเดียว) สรุปคือศาลเจ้าโฮะชิอิโมะเป็นศาลเจ้าที่ถูกตั้งขึ้นมาเพื่อขอบคุณและขอพรให้การทำมันหวานตากแห้งในท้องถิ่นเจริญสืบเนื่องต่อไป
งานสายมูอาจจะถนัดอยู่แล้ว แต่งานสร้างกิมมิกขายมันหวานอาจจะไม่สันทัดเท่าไหร่ ศาลเจ้าโฮะริเดะเลยยกให้ผู้เชี่ยวชาญมาช่วยดูแล ซึ่งไม่ใช่ผู้เชี่ยวชาญด้านศาลเจ้า แต่เป็นกราฟฟิคดีไซเนอร์ชื่อดังอย่าง Taku Sato เลยทีเดียว ถ้าชื่อทะคุ ซาโต้ ไม่คุ้นหู ผลงานของเขาคุ้นตาแน่นอน เขาเป็นกราฟิกดีไซเนอร์ที่ทำงานหลากหลายมากทั้งงานภาพ งานออกแบบแพ็กเกจ งานแบรนดิ้ง ป้าย เว็บ อินทีเรีย ฯลฯ สิ่งที่คนไทยน่าจะเคยเห็นได้แก่ กล่องนมเมจิ, งานโฆษณาของ ISSEY MIYAKE, โลโก้ของ BAO BAO ISSEY MIYAKE ไดเรกเตอร์พิพิธภัณฑ์ศิลปะสุดฮิป 21_21 DESIGN SIGHT, แพ็กเกจสกินแคร์ของ SEKISEI
งานออกแบบศาลเจ้าโฮชิอิโมะของเขาก็เท่ไม่แพ้งานพาณิชย์อื่นๆ จุดที่ป๊อปสุดคือ โทริอิสีเหลืองทองทั้ง 26 ต้นที่สะท้อนถึงสีเหลืองทองสดใสของมันหวานพันธุ์เบนิฮารุกะซึ่งเป็น 1 ใน 3 สายพันธุ์ที่ขายดีทั้งแบบสดและตากแห้ง โทริอิสีเหลืองทองนี้กลายเป็นมุมฮิตในไอจีอย่างรวดเร็วเพราะโดยทั่วไปโทริอิมักจะมีสีแดง ตามความเชื่อว่าจะช่วยปัดเป่าสิ่งไม่ดีออกไปได้ หรือบางที่อาจจะมีสีอื่นบ้าง เช่น สีขาว สีดำ หรือสีน้ำเงิน แต่สีเหลืองนี่หายาก ไม่แน่ว่าที่นี่อาจจะเป็นที่แรกนะ นอกจากนี้ ตราประทับศาลเจ้าก็เท่แบบยังดูน่าเกรงขาม เมื่อวางเทียบกับตราประทับของศาลเจ้าโฮริเดะจะเห็นความแตกต่างด้านดีไซน์ชัดเจน (ชาวญี่ปุ่นมีวัฒนธรรมพกสมุดไปประทับตราของวัด/ศาลเจ้าเพื่อสะสม คล้ายๆ กับที่นักท่องเที่ยวชอบปั๊มตรายางตามสถานีรถไฟหรือจุดท่องเที่ยวต่างๆ) ความเก๋ยังมีอีก เช่น เซียมซีและแผ่นเขียนขอพรทรงมันหวานตากแห้ง และแน่นอนว่าในศาลเจ้ามีมันหวานตากแห้งขาย ไม่รู้ว่าทำการปลุกเสกรึยังแต่ที่แน่ๆ แพ็กเกจดีงามยิ่ง
อีกสิ่งสำคัญที่ดึงดูดคนมาไหว้พระที่นี่คือ ความเป็นศาลเจ้าที่ขึ้นชื่อเรื่องความสมหวังในสิ่งที่อยากได้ โดยเกิดจากการเล่นคำในภาษาญี่ปุ่น Hoshiimo ซึ่งหมายถึงมันหวานตากแห้งนั้นออกเสียงใกล้เคียงกับคำว่า Hoshii-mono (โฮชี่โมะโนะ)ซึ่งแปลว่าของที่อยากได้ การมาไหว้พระที่ศาลเจ้าโฮชิอิโมะเลยจะช่วยดลบันดาลให้ทุกคนได้โฮชี่โมะโนะนั่นเอง
บอกตามตรงว่าตอนที่เห็นศาลเจ้านี้ก็คิดว่าคนคงแห่ไปเพื่อถ่ายรูปสร้างคอนเทนต์กันเป็นหลัก แต่ปรากฏว่าช่วงปีใหม่ที่ผ่านมามีคนญี่ปุนไปต่อคิวไหว้พระรับปีใหม่เพื่อสิริมงคลมากมาย บางคนถึงกับขับรถมาจากต่างเมืองโดยเฉพาะ แสดงว่าแม้จะเป็นศาลเจ้าอายุน้อย 2 ปีนิดๆ ที่มีกิมมิกเก๋ๆ ไม่ได้ทำให้คนไม่เชื่อถือ อีเวนต์สำคัญประจำปีอย่างการไหว้พระปีใหม่ก็ยังเลือกที่นี่ หรือจริงๆ แล้ว คนที่มาอาจจะไม่ได้หวังผลทางการมูขนาดนั้นก็ได้ แต่ไม่ว่าจะมาด้วยเหตุผลอะไร ถ้ากลับไปด้วยความอิ่มใจ ศาลเจ้าได้โปรโมตมันหวานของจังหวัดก็นับว่าสมหวังกันถ้วนหน้าแล้วล่ะ
เครดิตรูป
https://horide-hachiman.com/horide/history/
https://mds.isseymiyake.com/mds/en/product/
